Co to jest gres?

Gres, przewodnik o tym czym jest płytka gresowa

Gres to jeden z najpopularniejszych materiałów wykończeniowych stosowanych w budownictwie i aranżacji wnętrz. Gres jest materiałem ceramiczny, który powstaje w wyniku spiekania surowców ceramicznych w wysokich temperaturach, zdecydowanie wyższych niż płytek o strukturze porowatej potocznie nazywanych ceramiką. Kluczowym parametrem, który należy osiągnąć podczas produkcji gresu, jest nasiąkliwość wodna poniżej 0,5%, płytka gresowa po wypaleniu nie jest tak porowata jak płytka ceramiczna. Płytki spełniające ten warunek są odporne na niskie temperatury, co sprawia, że można je stosować praktycznie bez ograniczeń na zewnątrz pomieszczeń a tym bardziej wewnątrz. Oczywiście, nasiąkliwość wodna to tylko jeden z parametrów, jakie muszą spełniać płytki gresowe. Przeprowadza się także badania dotyczące siły łamiącej, odporności na zginanie, ścieralności oraz antypoślizgowości.

Z czego się składa?

Gres - jest to mieszanka zmielonego kwarcu, kaolinu i skaleni jako masy prasowanej na sucho.

Jakie są rodzaje gresu?

Gres nieszkliwiony, w przeciwieństwie do szkliwionego, ma okrojoną paletę wzorów – bowiem jego ostateczny wygląd jest uzależniony od użytych pigmentów, zabarwiających masę użytą do wykonania płytek. Nie możemy tu nanieść dowolnego wzoru imitującego, np. marmur. Jednak dzięki temu, że płytki nieszkliwione są barwione w masie – są bardziej odporne na zarysowania, a ubytki szkliwa stają się niewidoczne – ze względu na to, że płytka w swoim przekroju ma ten sam kolor. Należy mieć na uwadze, że płytki nieszkliwione mogą wymagać impregnacji.

Gres szkliwiony – to gres który, został zabezpieczony warstwą szkliwa, dzięki czemu, w przeciwieństwie do płytek nieszkliwionych nie wymaga impregnacji oraz innych działań konserwujących. Szkliwo zabezpiecza płytki przed wnikaniem wody i zabrudzeń, dzięki czemu są łatwiejsze w utrzymaniu czystości. Płytki szkliwione cechują się nieskończonością możliwych wzorów, które ograniczone są jedynie wyobraźnią projektantów.

Rodzaje wykończenia powierzchni płytek gresowych:

Gres polerowany – gładka, błyszcząca powierzchnia, niezwykle elegancka i efektowna. Świetnie sprawdza się w pomieszczeniach reprezentacyjnych. Należy mieć jednak na uwadze, że przez swoją polerowaną powierzchnię, po kontakcie z wodą staje się bardzo śliska. Jest też bardziej podatna na zarysowania i z czasem, zwłaszcza w pomieszczeniach często używanych takich jak korytarze, kuchnie może stracić swój pierwotny blask.

Gres matowy – płytki szkliwione nie zostały poddane polerowaniu na etapie produkcyjnym. Ich powierzchnia jest porowata, co zwiększa ich antypoślizgowość. Nie odbijają również światła, dzięki czemu są łatwiejsze w codziennym użytkowaniu – drobne zarysowania czy smugi są mniej widoczne.

Gres lappato – tak zwany pół poler, płytki w takim wykończeniu zostały poddane połowicznej obróbce polerowania. Dzięki takiemu zabiegowi na powierzchni płytek powstają charakterystyczne błyszczące kropelki, które w odpowiednio dobranym oświetleniu pięknie się mienią. Są idealnym kompromisem pomiędzy płytkami polerowanymi i matowymi. Dzięki swojemu wykończeniu są bardzo efektowne, natomiast łatwiejsze w utrzymaniu czystości i bezpieczniejsze, ponieważ ich antypoślizgowość jest wyższa niż płytek polerowanych.

Gres Sugar – to specjalna powierzchnia imitująca rozsypane kryształki, która zyskuje urok przy różnym kącie padania światła. Płytki w tym wykończeniu mają wyższą antypoślizgowość, dlatego są bardzo często stosowane w wilgotnych pomieszczeniach.

Gdzie można stosować gres?

Gres to materiał niezwykle uniwersalny. Oto najczęstsze zastosowania:

• Podłogi wewnętrzne – salon, kuchnia, łazienka, korytarz.
• Tarasy i balkony – dzięki odporności na mróz i wodę.
• Elewacje – płyty gresowe sprawdzają się jako okładzina fasadowa.
• Garaże i powierzchnie techniczne – gres techniczny wytrzyma nawet ciężki sprzęt.
• Pomieszczenia komercyjne – sklepy, restauracje, biura.

Wyjaśnienie norm i klasyfikacji płytek ceramicznych

Poniższa tabela przedstawia zestawienie najważniejszych norm, klasyfikacji i wymagań technicznych dotyczących płytek ceramicznych i gresowych. Dzięki tym informacjom można zrozumieć, jakie właściwości powinna mieć płytka w zależności od jej zastosowania – wewnątrz pomieszczeń, na tarasach, balkonach czy chodnikach.

1. Podstawowa norma europejska i polska

EN 14411:2016 – Płytki ceramiczne – definicje, klasyfikacja, cechy, oznakowanie.
Podstawa europejska; klasyfikuje płytki według rodzaju ceramiki, chłonności, sposobu produkcji i szkliwienia.

PN-EN 14411:2016-07 – Polska implementacja EN 14411.
Obowiązuje w Polsce; dodatkowo mogą być stosowane normy PN dotyczące badań właściwości płytek.

2. Normy badań właściwości

PN-EN ISO 10545-3 – wymiary i prostość krawędzi, kontrola jakości produkcji.
PN-EN ISO 10545-12 – odporność na zginanie, ważne dla płytek podłogowych i tarasowych.
PN-EN ISO 10545-3 – absorpcja wody, kluczowa przy płytkach zewnętrznych i chodnikowych.
PN-EN 14411 – klasyfikacja wg chłonności wody:
- Porowate >10% – głównie płytki ścienne.
- Szlachetne 3–7% – tarasy lekkie lub dekoracyjne.
- Gres <0,5% – tarasy, chodniki, podjazdy.

3. Klasyfikacja płytek wg EN 14411

Typ płytki i zastosowanie zależą głównie od chłonności wody:

• Gres porcelanico (PEI I–V) – chłonność <0,5%, stosowany na tarasy, podjazdy, chodniki i wnętrza o dużym natężeniu ruchu.
• Ceramika szlachetna (glazura) – chłonność 3–7%, stosowana na ściany, lekkie tarasy i balkony.
• Ceramika porowata – chłonność 10–20%, stosowana na ściany, dekoracje i lekkie balkony; wymaga szkliwienia przy zewnętrznym zastosowaniu.
• Płyty klinkierowe – chłonność <6%, stosowane na chodniki, podjazdy, tarasy i elewacje zewnętrzne.

4. Dodatkowe wymagania dla płytek zewnętrznych / chodnikowych

• Mrozoodporność – zgodnie z EN ISO 10545-12, konieczna dla płytek tarasowych w Polsce.
• Antypoślizgowość – PN-EN 14411 + klasy R (R9–R13) w zależności od zastosowania.
• Odporność na ścieranie – klasy PEI I–V, ważne przy podłogach i tarasach o ruchu pieszym.
• Odporność chemiczna – zgodnie z EN ISO 10545-13, przy tarasach narażonych na środki chemiczne lub sól.

5. Podsumowanie praktyczne

• Płyty chodnikowe / tarasowe – zazwyczaj gres porcelanico, mrozoodporne, antypoślizgowe, absorpcja <0,5%.
• Kafelki ścienne – ceramika porowata lub szlachetna, szkliwione, niekoniecznie mrozoodporne.
• Balkony lekkie / dekoracja tarasu – ceramika szlachetna, absorpcja 3–7%, szkliwione.

Ten opis stanowi wprowadzenie do poniższej tabeli, w której zestawiono typy płytek wraz z ich parametrami technicznymi i zastosowaniem.

Porównanie płytek gresowych, ceramicznych i klinkierowych

Zalety korzystania z gresu

• Odporność na uszkodzenia – trudno go zarysować czy ukruszyć.
• Długowieczność – nie traci koloru i właściwości.
• Łatwa pielęgnacja – nie wymaga specjalnych środków.
• Szeroka gama wzorów – imitacje naturalnych materiałów są bardzo realistyczne.
• Bezpieczeństwo – dostępne są wersje antypoślizgowe (R9-R13).

Czy gres ma jakieś wady?

Oczywiście, jak każdy materiał, ma swoje ograniczenia:

• montaż wymaga dobrego i równego podłoża.
• twardość powoduje, że upuszczone przedmioty mogą się potłuc.
• cięższy montaż w porównaniu z tradycyjną ceramiką
• gres polerowany może być śliski.

FAQ – Najczęściej zadawane pytania naszych klientów na temat gresu

1. Czy gres nadaje się na ogrzewanie podłogowe?
Tak, gres znakomicie przewodzi ciepło i doskonale współpracuje z ogrzewaniem podłogowym.

2. Czy gres jest śliski?
Gres matowy i antypoślizgowy nie jest śliski. Śliski bywa gres polerowany, zwłaszcza gdy jest mokry.

3. Czym różni się gres od terakoty?
Terakota jest bardziej nasiąkliwa i mniej odporna, a gres jest twardszy, wytrzymalszy i mrozoodporny.

4. Czy gres nadaje się na ściany?
Tak, szczególnie cienkie płytki gresowe świetnie sprawdzają się na ścianach.

5. Jak czyścić gres?
Najlepiej zwykłą wodą z delikatnym środkiem czyszczącym; unikać wosków i nabłyszczaczy.